Kalkınma Planı olan 2019-2023 yılı dönemine ait rapor, Sosyal Güvenlik Sisteminin sürdürülebilirliği olarak Özel İhtisas Komisyon Raporu olarak Ankara 2018 sunulmuştur.
- Kalkınma Planı olan 2019-2023 yılı dönemine ait rapor, Sosyal Güvenlik Sisteminin sürdürülebilirliği olarak Özel İhtisas Komisyon Raporu olarak Ankara 2018 sunulmuştur.
Sosyal güvenlik sistemleri, toplumdaki gelir dağılımı eşitsizliklerinin azaltılması ve yoksulluğun giderilmesi, toplumsal barış ve huzurun sağlanmasında oldukça önemli bir role sahiptir. Bu açıdan bakıldığında toplumsal dayanışmayı güçlendirici ve sağladığı haklar bakımından adil, etkili ve sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi kurulması bir toplum için önem arz etmektedir. Ancak; Anayasanın 65’inci maddesi gereğince sosyal devletin yükümlülükleri ile devletin ekonomik ve mali imkânları arasındaki dengenin gözetilmesi gerekmektedir.
4447 ve 5510 sayılı kanunlar ile yapılan parametrik düzenlemeler, emekli aylığı hesaplama formüllerinin daha adil, istihdamda kalmayı teşvik edici ve çalışma süresi arttıkça emekli aylığını artıracak bir biçimde düzenlenmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.
Düşük geliri olanları nasıl SGK girebilir? Vergiden muaf düşük gelirli esnaf ve sanatkâr, düşük gelirli çiftçi, ev hizmetlerinde gündelik çalışanlar ve ücretsiz aile işçilerine yönelik düşük prim ödemeyi içeren programlar oluşturulacaktır. 5510 sayılı Kanunun 6’ncı maddesinde yer alan istisnalar daraltılacaktır. Burada 2008/Ekim ayında çıkan uygulamanın benzeri olan sabitlenerek,15 gün primini sigortalı ödesin 15 günü devlet tarafından Hazineden desteklenmesi.
Kısmi süreli çalışanların özendirilmesi: İşletmeleri zorlamayacak düzeyde kısmi süreli çalışanları özendirme adına kanun koyucunun yeni prim uygulama sistemine geçilmesi.
Kadın sigortalıların sigortalılık öncesi doğum borçlanmaları: Kadınların sigortalılık başlangıçlarından önceki doğumlara ilişkin süreleri belli bir üst sınırı geçmemek üzere ve sigortalı tescil tarihinden geriye götürülmek suretiyle borçlanmaları imkânı getirilerek sosyal güvenlik sistemine girişleri özendirilecektir. Bu konuyu yıllardır dile getirmemize göre komisyon raporlarına girmiştir.
İşsizlik ve kısa çalışma ödeneklerine borçlanma: İşsizlik ödeneği alınan dönem için sigortalılara borçlanma imkânı getirilerek emekli aylık miktarlarını yükseltebilmeleri imkânı sağlanacaktır.
Çiftçi ve mevsimlik işçi için özel prim ödeme dönemleri: Yılın her döneminde düzenli gelir elde edemeyen çiftçilere primlerini ödemede kolaylık sağlanarak prim tahsilatı artırılacaktır.
Çalıştıkça düşen emekli aylıkları için öneri: Emeklilik sisteminden erken çıkışı önlemek ve sistemden ortalama çıkış yaşı olan 52 yaş sonrası için sigortalıların çalışmasını teşvik etmek amacıyla emeklilik parametreleri gözden geçirilecektir.
Mevzuatın sadeleştirilmesi: Sosyal güvenlik mevzuatı sadeleştirilerek daha anlaşılır hale gelmesi sağlanacaktır. Sosyal güvenlik mevzuatı işgücü piyasasında artan esneklik taleplerine duyarlı hale getirilecektir.
Norm ve standart birliği: Sigortalıların çalışma koşullarından kaynaklı farklı uygulamalar dışında hak ve yükümlülüklere ilişkin farklı norm ve standartlar ortadan kaldırılacaktır.
Devlet memurlarına yönelik OYAK benzeri yardımlaşma sandıkları oluşturulacaktır. Bunun yanında özel sektöre de işçi ve işveren taraflarının mutabakatıyla bu tarz yardımlaşma sandıkları kurabilme imkânı sağlanacaktır. Söz konusu sandıkların düzenleme ve denetimi ile elektronik gözetimi, sistemin şeffaflığı ve hesap verebilirliği azami seviyede sağlanacaktır. İlerleyen günlerde bu rapor üzerinde yazılar yayınlanacaktır.
