Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 2018 yılında yayımladığı raporda, 1,5 derecelik ısınma hedefinin...

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 2018 yılında yayımladığı raporda, 1,5 derecelik ısınma hedefinin tutturulması için “toplumun her alanında hızlı, iddiaları ve daha önce görülmemiş değişiklikler yapılması gerektiği” belirtildi. İklim değişikliğinin etkilerinin ne kadar büyük olacağı kestirilemiyor. Öte yandan Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Ayvalık Temsilciliği’ne göre olması gereken iklim değişikliği yol haritası da şöyle: 1. Somut Hedef : Körfezin incisi olan Ayvalık’ın turizm mevsiminin açılmasıyla,Yaz aylarında nüfusun çok artması, sera gazını azami oranda yükselten kara ve deniz trafiğinin, aşırı derece de çoğalmasına yol açmaktadır.Acil trafiği azaltıcı tedbirler bir plan dahilinde alınmalıdır.Bu soruna ait kilit paydaşlar llçemizi ziyarete gelen yabancı ve yerli misafirlerimizdir. Bu sebeple; a. Öncelikli Hedefimiz : - Kent düzeyinde iklim değişikliği tehdidi hakkında farkındalığın yaratılması ve kentlerden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının kontrol altına alınması hedefi doğrultusunda Covenant of Mayors (Başkanlar Sözleşmesi-CoM) taraf olmak ve Ayvalık ilçesinde özellikle Turizmden kaynaklanan Sera gazı artımını 2030 yılında durdurmak,2050 yılında ise yüzde 20 azaltmak. - Bu kapsamda, Ayvalık Belediyesi 2030 yılına kadar karbondioksit azaltım hedefine nasıl ulaşılacağı konusunda azaltım eylemlerinin yer aldığı Sürdürülebilir Enerji ve İklim Adaptasyon planlarını hazırlayarak yol haritasını belirlemelidir. -Bina,otel ve pansiyon envanterinin çıkartılması,ulaşım/araçlar(Fosil yakıt kullanımını azaltıcı tedbirler almak.)( Binalarda Enerji kimlik Belgesi alanların,sınıflarına göre tesbit edlmesi) b. Resmi Gazete’de yayınlanan çerçeve de; İklim değişikliği ve sıfır atık şubesinin kurulması, c.Afet acil ve risk planları ile enerji eylem ve yapmak, d.Ayvalık ilçesinin içme suyu ve kanalizasyon boruların değiştirilmesi, arıtma tesisinin çalıştırılması, e.Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’ndaki biyoçeşitliliğinin korunması ile tabiat parkının dışında bulunan dünyaca ünlü”Kızıl Mercanlar ile diğer endemik bitkilerin koruma altına alınması ve Deniz Stratejik Belgesinin “Çevre ve Şehircilik Bakanlıklığındaki imzalatılmasını takip etmek,Biyoçeşitlilik envanterini çıkarmak, f.Sel baskınlarında rol oynayan ve dereye bırakılan zeytin karasularının sebep olduğu deniz kirlenmesini önlemek için Nikita Deresinin islah edilmesi g.Yeşil altyapı planlarını yapmak. h.Yürüyen ağaçlarla Kentsel ısı adacıklarının azaltılmak,Kentsel ısı etkisini azaltmak için yeşil ve sulak alan(Adalardaki WWF’in projesi)artırmak ve ısı adacıkların etkisinin sağlık sorunları ile mücadele için ilçe sağlık md.lüğü ile koordine bulunmak, k.Su verimliliğinin artırılması için yağmur suyu ve Gri su yöntemi kullanmak. l.Dere yatakları ağaçlandırılacaktır. Sonuç olarak :Ayvalık ilçesinin birçok sorunu olmakla birlikte en önemli sorunu; Bina,otel ve pansiyon envanterinin olmayışı ile içme suyu ve kanalizasyon boruların değiştirilmemesi, arıtma tesisinin çalıştırılmamasıdır. Bu süreç; Ayvalık Belediyesi İklim Değişikliği Şubesi, Ayvalık Kent Konseyi,REC Türkiye gibi profesyonel şirketlerin danışmanlığı, Ayvalık çevre dernekleri ile yürütülecektir.Bu süreçte Balıkesir Büyükşehir Belediyesi kilit paydaştır. Ayvalık Belediyesi; Ulusal düzeyde yürütülmekte olan iklim değişikliği eylem planlarına katkı sağlamak amacıyla Uluslararası Başkanlar Sözleşmesi’nde (Covenant of Mayors) imza atması gerekmektedir. Söz konusu sözleşme taahhüdü kapsamında planlanan ‘Küresel İklim Değişikliği ile Mücadele’ çalışmalarına başlınabilir.Sorunu aşmak için AB birliği projeleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Güney Marmara Kalkınma Ajansı’nın hibe kredilerinden faydalanılanmalıdır. Bu kapsam da sorunlarına ait çalıştaylar/paneller düzenlenerek çözüm yolları aranacaktır.Bu süreç sonunda enazından en önemlisi olarak belirtilen sorunların giderilmesi elde edilen ürün olarak değerlendirilecektir. TAAHHÜT -Ayvalık Belediye Başkanı’nın 5 ARALIK 2019 tarihinde imzaladığı taahhütnamenin gereğini yerine getirecek faaliyetlerde bulunmak. Örgütlenme: -Sadece iklim değişikliği şubesi değil, belediyenin tüm birimlerine ve halka ilçedeki siyasi partilere eğitim vermek. -STK.lar, Ticaret Odası, Kamu Kuruluşları’nın katıldığı,”İklim değişikliği Adaptasyon”çalıştayını yapmak. Uyum: Belediye, STK’lar, Ticaret Odası, kamu kurum ve kuruluşlar, yüksek okul, Ziraat Odası, Kooperatifler, Balıkesir ve İzmir’deki üniversiteler. MEVCUT DURUM İklim değişikliği ile ilgili olarak ,kayda değer hiçbir işlem yapılmamaktadır. Ayvalık Belediyesi, çevre dernekleri çevre olayları ile çok yakından ilgilemektedir. İlk öğretim öğrencisinin iklim değişikliği adına ufak çapta bilgilendirici eylem yapmaktadır. Ayvalık Belediye Başkanı “İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TAAHHÜTNAMESİ” imzalamıştır. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Ayvalık Temsilciliği olarak; Ayvalık halkını İklim değişikliği konusunda sosyal medya da ve ulusal basında iklim değişikliğinin önemine ait yazılarla bilgilendirmektedir. *Sıcak ve ılıman bir iklim hakimdir; Ayvalık Kış aylarında yaz aylarından çok daha fazla yağış düşmektedir. Köppen-Geiger iklim sınıflandırmasına göre Csa olarak adlandırılabilir. Ayvalık ilinin yıllık ortalama sıcaklığı 16.5 °C 'dır. Yıllık ortalama yağış miktarı: 651 mm.dir. İlçede Akdeniz iklimi hüküm sürer. Ege bölgesinde yer alması nedeniyle kışları ılık ve yağışlı, yazları sıcak ve kuraktır. Lodos ve poyraz rüzgârları hâkimdir. Özellikle tüm çevre bölgeler, yazın kavurucu sıcakta iken Ayvalık’ta batıdan esen İmbat rüzgârı ilçeyi serinletir. Lodos ve poyraz rüzgârları hâkimdir. İlçe ekonomisi büyük ölçüde turizme ve başta zeytincilik olmak üzere tarıma bağlıdır. Ayvalık’ta zeytin dışında pamuk, çam fıstığı ve üzüm gibi tarım ürünleri de yetiştirilir. Özelikle bölgede, Bağyüzü Köyü’nde yetiştirilen Kozak üzümü tanınmış bir üründür. Ayrıca turfanda sebzecilik ve Kozak çam balı üretimi de yapılmaktadır. Arazinin yüzde 70’i zeytinlik olan Ayvalık’ta zeytinden sabun ve zeytinyağı üreten kuruluşları bulunmaktadır. Balıkçılık da ilçe ekonomisinde önemli yere sahiptir. *Ayvalık İlçesi kış aylarında 70 bin yaz aylarında ise 300-700 bin arasında değişen nüfusa sahip.Özellikle iklim değişikliğinin etkisi aşırı sıcaklar olarak kendini göstermektedir.Bu çerceve de ilçemizi ziyarete gelen gezi tekneleri ile ayvalık adalarına giden hergün 1000-3000 kişi misafirlerimiz için “Deniz ambulansı” devreye girmelidir. *Barcelona örneğinde olduğu gibi solar,rüzgar,jeotermal vs.yenilenebilir enerjiye ağırlık verilmelidir.Kentin hava almasını sağlayacak hava koridorları oluşturulmalı,araç yolları ve taşıt sayıları azaltılmalı bisiklet ulaşımı ve yaya yollarına ağırlık verilecektir. İçme suyu şebekelerininyüzde 3.3 ünde asbestli (AÇB)boru kullanılmış olup boruların ivedilikle değiştirilmesi gereklidir. *Paris iklim anlaşmasına göre,ülkeler sera gazı emisyonlarını azaltmayı taahhüt etmelerine karşın Türkiye son yirmi yılda sera gazı oranı yüzde 140.1 oranında artış göstermiştir (Türkiye Paris iklim anlaşmasını ilk imzalayan 163 ülkeden biri olmasına rağmen ONAYLAMAYAN 10 ülkeden biridir, -Andorra, Angola, Yemen, Suriye, Irak, Libya, Sudan ile birlikte) Orman yangınlarına karşı önleyici yönde azami tedbirler alınmalıdır *Kent atıkları (çöpler)ayrıştırıldıktan sonra düzenli depolama alanında bertaraf edilmeli,buraya kurulacak biyogaz tesisi vasıtasıyla da çöpten enerji üretimi yoluna gidilecektir. (biyogaz/biyomeditizasyon) Organik atıklar kompostlaştırılarak humus elde etme yoluna gidilecektir. Orman yangınları için de “Deniz İtfaiyesi’nin “ kurulması çalışmalarına başlanılmıştır. Azaltımda odaklanılacak alanlar : -Binalar için “Enerji Kimlik Belgesi” ve bu belgelerin sınıflara göre(A sınıfı,B sınıfı ve C sınıfı gibi.)dağılımına ait çalışmalar başlatılmış olup verilerin toplanmasını müteakip arşiv oluşturulacaktır.Böylelikle sera gazı envanter çalışmalarına da başlamış olacağız. Stratejik planında ; iklim değişikliği ile mücadeleye yer verilmiştir. -Yaz aylarında nüfusun aşırı olması , ulaşımın deniz yolundan ziyade kara yolundan olması şehir içi trafiğinide felç etmektedir.Sarımsaklı/Altınova’da ikamet edecek misafirlerimiz için çevre yolu kullanılması değerlendirilmektedir. - Zeytinin Başkenti olan Ayvalık’ta her yıl “Zeytin Hasat Şenilkleri” yapılmaktadır.Bir yandan da İklim değişikliğinin zeytin ağacı ve zeytin üzerindeki etkileri konusunda “Ziraat Odası “ile İşbirliği yapılarak çalışmalar/paneller planlanacaktır. -Özellikle yaz aylarında kaçak göçmenlerin Türkiye’nin en büyük Ayvalık Tabiat Parkı’nda küçümsenmiyecek ölçü de çevre kirliliğine sebep olmaktadır.2012 yılından 2017 yılı sonuna kadar yasa dışı yollardan yurt dışına kaçan göçmenlerden sadece Ayvalık’ta 14 bin 837 olup günümüze kadar olan süreçte ise bu rakam 20 bin civarındadır. Konu ile ilgili çözüm noktasında çalışmalarımız devam etmektedir. *Kaçak göçmen sorunun halledilmesi için Ayvalık Belediyesi,Meslek odaları(Balıkesir ve Ayvalık),Ticaret odası,Sahil Güvenlik K.lığı ve Jandarma ve İçişleri Bakanlığından oluşan çalıştay yapılarak sorunları ve yapılacak işleri belirleyerek konuyu ulusal medya’ya taşımanın sorunun çözümüne yararlı oacağı değerlendirilmektedir. Bu durumun devam etmesi Ayvalık turizmine zarar vermektedir. * Fabrika ve Doğuş pirina tesislerindeki periyodik olarak baca filtreleri ve koku ölçümlerinin periyodik olarak yapılması takip edilecektir. ETKİ VE KIRILGANLIK ANALİZİ Balıkesir ili Ayvalık ilçesinin en önemli sorunu; • Arıtma tesisinin çalıştırılmaması • Özellikle eskiden köy olan mahallerde İçme suyunda arsenik olması nedeniyle arsenik temizleme çeşmelerinin yapılması,kanalizasyon ve içme suyu borularının kısacası yeraltındaki boruların çok eski olması. • İçme ve sulama suyu olan Madra Barajı’nın içinde demir madeni işletme izni olması. • Altınova denizinden demir madeni çıkarılması için arama ruhsatının olması, • Doğuş Pirina tesislerinde çevreye koku ve su buharın yaygın olmasından dolayı özellikle astım hastalarının rahatsız olması ve hava kirliliğine sebebiyet vermesi. • Türkiye’nin enbüyük Tabiat parkı olan “Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nda “ yaz aylarında yangınların çoğalması. • Karaayıt Mah. Bilfer madenci ŞTİ. mera alanınında atık depolama tesisinin kurulması Ayvalık’ta çevre konusunda; başta Ayvalık Belediyesi ve Çevre Dernekleri, Platformlar, Muhtarlar ve STK’lar olarak tek yürek olarak hareket edilmektedir. Bunun sonucunda kazanımlar olsa da Büyükşehir Belediyesine alt yapının bağlı olması,bizler için hayati öneme haiz konularda(arıtma tesisi, içmesuyu boruları) mesafe alınmamasına neden olmaktadır. -Bir proje ekibi teşkil edilerek gerek Avrupa Birliği projelerinden, gerekse kalkınma ajansların fonundan faydalanma değerlendirilmelidir. -Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ; 2014 yılında yapılan Türkiye’nin Deniz ve Kıyı Korunma Alanları Sisteminin Güçlendirme Projesi(taslak)ile ilgili olarak stratejik önceliklerle ilgili olarak, Ayvalık Tabiat parkının sınırının dışında olan bölgenin “ÖZEL ÇEVRE KORUMA ALANI” için Türkiye Tabiatını Koruma Derneğinin Ayvalık Temsilcisinin talebi yerinde incelemek için Ayvalık’a gelecekler. Ayvalık ilçesindeki tüm STK’lar, muhtarlar, Ayvalık halkı, çevre dernekleri üstün gayret ile çevre konusunda tek yürek olarak mücadele etmektedirler. Bu amaçla toplantılar, basın bildirileri sürekli yapılmaktadır. Bizleri kırılgan grup olarak değerlendirdiğimiz yaşlılarımız ve yoksul olan vatandaşlar gelmektedir.Ayvalık Belediyesi aş evindeki pişirdiği yemeklerle yoksulları doyurmakta ve yaşlıları evlerinde bamaktadır.İklim depişikliği eylem planı süreçinde kırılgan grup bizleri engellemiyecek tedbirler alınmıştır. VİZYON VE HEDEFLER Vizyonumuz iklim değişikliği etkilerini enaz indirgeyen,uyum sağlayan politikalarla ,sürdürülebilir kalkınma amaçlarıyla entegre edilmiş enerji verimliliğini yaygınlaştırmış; enerji kooperatifi kurmuş,temiz ve yenilebilir enerji kaynaklarının kullanımını arttırmış; balkon tarımını geliştirmiş,serin çatı projesini uygulayarak,çatıların ışığı yansıtabilen açık renk çatı haline gidererek küresel ısınmayı azaltan ,iklim değişikliğiyle mücadeleye aktif katılım sağlayan ve tüm vatandaşlarına düşük karbon yoğunluğu sunabilen ve seragazını hesaplıyarak emisyonu azaltan bir ilçe olmaktır. - Gıda tedarik zincirinin güçlendirilmesi için Gıda Organize Sanayi Bölgesi’nin kurulması çalışmalarına başlanılmıştır. - Önümüzdeki yıllarda ; kuraklığın başgöstemesini engellemek maksadıyla “ Evde Yağmur Suyu Toplama Sistemini toplamak “için değerlendirme çalışmalarına geçilmesi,(Yağmur suyunun yüzey akışına geçmeden depolanması) - Küresel ısınmayı engellemek için” Serin Çatı” dediğimiz bir başka deyimle koyu olan çatı renklerinin ışığı yansıtacak renklerden yapma uygulamasına geçilmesi planlanmaktadır. - İklimsel etklere göre bitki seçiminin yapılması, - Balkon tarımın teşvik ve bilinçlendirme çalışmalarını yapılması. - Tohum takas şenliklerin yapılması , Binalardaki sera gazını 2040 yılına kadar durdurmak ve 2050 yılında da yüzde 20 oranında da azaltmak hedeflerimiz arasındadır.Serin çatı uygulaması ile de hedefimizi azaltacak eylem olduğunu söyleyebiliriz. 5. Çözüm ve öncelik sıralamasının belirlenmesi : Öncelikle; İklim değişikliğini azaltıcı ortamlar oluşturulacak ,iklim değişikliğinin etkilerini azaltıcı tedbirler ile kuraklık,gıda güvenliğini artıcı tedbirler alınacaktır.Bilahare ; Ayvalık Belediyesi olarak sorunlarda öncelik ulaşım ve yeraltı sistemlerdir.(kanalizyon,arıtma tesisinin çalıştırılmaması ve içme suyu borularının değiştirilmemesidir. a.Binalar : -Ayvalık’ta; Kamu kurum ve kuruluşlar dahil olmak üzere binaların hem envanteri çıkarmak hem de enerji kimlik belgesi çıkartılması, -Binalarda mantolama yaptırılmasını sağlamak, -Yeşil bina ve yeşil politikalar için profesyonel bir şirketten danışmanlık alınması, b.Kanalizasyon : -Arıtma tesisinin çalıştırılması için Büyükşehir Belediyesi ile olan işbirliğini artırmak, -Kanalizasyon ve içme suyu borularının değiştirilmesi. c.Ulaşım : -Bisiklet yollarının düzenlenmesi, -Toplu taşıma araçlarının elektrikli araçlara geçişi. 6.Fırsat ve engellerin belirlenmesi : *Bütün bu projelerin belediye imkanları ile yapılması mümkün olmadığından -AB Projelerindeki hibe destekleri, -Güney Marmara Kalkınma Ajansları, -Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hibe destekleri, -Özel sektör, -Tarsim gibi olanakları değerlendirmek gerekir.Bunun için öncelikle bir proje ekibi teşkil edilecektir. *Zeytin atıksularının Nikita deresine deşarj edilmesini engellemek ve bu bu derenin DSİ 25.Bölge Md.lüğü tarafından ıslah edilmesini sağladığımız taktirde denizinde kirlenmesine ve ayrıca kış aylarında taşkınlar sonuzu sellerin oluşmasını da engellemiş olacağız. (Devam Edecek)