Dikkatinizi dağıtacak her şeyi ortadan kaldırın. Televizyonu kapatın, telefonu odadan çıkarın. Bir kağıt kalem alın, masaya oturun. Ve kendinize şu soruyu sorun:
"Kendimde neyi merak ediyorum?"
20 dakika elinizi hiç kaldırmadan yazın. İmla kurallarını düşünmeyin, sadece yazın. Bırakın zihniniz kağıda aksın.
20 dakika sonra kaleminizi bırakın. İsterseniz sade bir kahve için, isterseniz kısa bir yürüyüş yapın. Sonra yazdıklarınıza geri dönün.
Neleri merak etmişsiniz? Alt alta sıralayın.
Belki zaman bulamamıştınız... Çocuklar, iş, ev derken merak ettiğiniz hiçbir şeyin yanıtını araştıramadınız. Ama artık zaman sizin. Zorunluluklarınız ortadan kalktı, sorumluluklarınız azaldı.
Hatırlayın üçüncü yaştasınız.
Peki, ne dersiniz şimdi merak ettiklerinizi araştırmaya, öğrenmeye. Sakın “benden geçti artık" demeyin. Geçmedi. Bunu ben değil bilim söylüyor.
Eskiden sanılıyordu ki beyin sadece gençken gelişir. Ama artık nöroplastisite araştırmalarıbeynimizinyeni nöral devreler oluşturma becerisini ömür boyu sürdürebildiğini gösteriyor.
Nöroplastisite, beynin esnekliği yani değişebilme ve kendini yeniden düzenleme yeteneğidir. Yeni bilgiler, alışkanlıklar- yaş ne olursa olsun- beyinde yeni yollar açar.
Ve bu sadece bir teori değil. Beyin görüntüleme teknikleriyle gözlemlenen bilimsel bir gerçek. Bu gerçek gösteriyor ki, üçüncü yaştaki beyniniz hâlâ öğrenmeye açık. Yeni bir dil öğrenmek, bir enstrüman çalmak, bir teknoloji kullanmak… Bunların hepsi hâlâ mümkün. Gençlere göre biraz daha yavaş olabilir belki ama kesinlikle mümkündür.
Yani “geçti benden" demek için hiçbir neden yok.
Peki, yaşımız kaç olursa olsun beynimizin bu şaşırtıcı esnekliğinden faydalanmak için neler yapabiliriz.İşte birkaç ipucu :
Yeni bir şey öğrenin: Bir müzik aleti, bir yabancı dil ya da bir dans türü… Öğrenme sırasında beyninizde yeni yollar oluşur.
Zorlanmaktan korkmayın: Kolay olanı değil, biraz zor olanı seçin. Beyin zorlandıkça gelişir.
Ellerinizi kullanın: El işleri, resim yapmak, enstrüman çalmak gibi aktiviteler motor becerilerinizi geliştirir ve beyni harekete geçirir.
Yazın, anlatın, düşünün: Yazmak, düşüncelerle bağ kurmanızı sağlar. Her gün kısa notlar tutmak bile bir çeşit beyin egzersizidir.
Yürüyün, hareket edin: Fiziksel hareket beyin sağlığını doğrudan etkiler. Hafif yürüyüş bile yeni nöronların oluşmasını destekler.
Sosyalleşin: Sohbet, kahkaha ve paylaşım; zihinsel uyarımı arttırır, beyindeki ödül merkezlerini aktive eder.
Merakınızı diri tutun: “Bugün ne öğrenebilirim?” sorusu nöroplastisite için harika bir başlangıçtır.
Unutmayın, beynimiz hâlâ öğrenmek istiyor. Ve onun için hiçbir şey “geç” değil Neyi merak etmiştiniz? 1. sıradakinden başlayabilirsiniz artık. Çünkü beyniniz buna hazır. İş sadece sizin harekete geçmenize kaldı.
Harekete geçmekte tereddüt eden danışanlarım merak listelerinde adım adım ilerliyorlar. Kimi danışanım İngilizce, kimi de Fransızca eğitimi almaya başladı. Piyano kursuna giden de darbuka çalan da var. Ahşap boyayan da heykel dersi alan da.
Hatırlayın, yaş sadece bir sayı. Öğrenme arzusu olan herkesin beyni hâlâ canlı ve dinamik!
