+Eleştiri Dergisi editörü Turan Horzum, edebiyatta iyinin unutulmaması adına yeni bir dergiyle yola çıktıklarını söyledi. Dergide eleştiri de var, öykü de var. Zengin yazar kadrosu dikkati çekiyor

Eleştiri Dergisi “Günümüz Öyküsü Nereye Bakıyor?” dosyasıyla yayın hayatına başladı. Türkiye’nin farklı kentlerinden ve alanlarından ediplerin imzası dergide yer alıyor. Derginin editörü Turan Horzum’la dergi yayıncılığında neyi hedeflediklerini ve nasıl çalıştıklarını konuştuk. Horzum, “Nitelikli edebiyattan uzaklaşılıyor ve bu kötü bir durumu ortaya çıkarıyor. O zaman ‘iyi’nin unutulmaması gerekir. Edebiyatta ‘eleştiri’yi bu nedenle çok önemsiyorum. Eleştiri yazı türü olarak akademik bir nitelik taşır. Bilimsellik, nesnellik öte yandan müthiş bir araştırmaya dayanır. +ELEŞTİRİ dememin nedeni bu nesnelliği kurmaca metinlere yer vererek desteklemek” dedi. 

-Turan Bey, derginin adıyla başlayalım isterseniz. "Eleştiri" değil de "+Eleştiri" demeniz dikkat çekici. Bunu biraz konuşabilir miyiz?

Merhaba. Çokça heyecanlı, biraz da coşku içindeyim. Yıllardır kitap okuyorum. Üniversitede edebiyat okudum. Nitelikli ve iyi metinler üzerine hep kafa yormuşumdur. O yüzden dergiler benim için vazgeçilmez başucu kaynakları olmuştur. Ne yazık ki anomi yaşadığımız bu dönemde edebiyat da temel değerlerden uzaklaşmaya başladı. Nitelikli edebiyattan uzaklaşılıyor ve bu kötü bir durumu ortaya çıkarıyor. O zaman ‘iyi’nin unutulmaması gerekir. Edebiyatta ‘eleştiri’yi bu nedenle çok önemsiyorum. Eleştiri yazı türü olarak akademik bir nitelik taşır. Bilimsellik, nesnellik öte yandan müthiş bir araştırmaya dayanır. +ELEŞTİRİ dememin nedeni bu nesnelliği kurmaca metinlere yer vererek desteklemek. 

YAZARLARDAN ALINTILAR

-Derginin ilk sayfalarında ulusal düzeyde ün salmış isimlerin daha önce bazı dergilerde yer almış yazı ve görüşlerine yer vermişsiniz. Bu hafıza tazelemesine neden ihtiyaç duydunuz?

Evet. Bunu yaparken çok düşündüm. Birilerinden destek almak o derginin zayıflığını mı gösterir? Eleştiri ile ilgili alıntı yaptığımız yazarların, bu dergi etkisi altında mı? Onların felsefesi doğrultusunda mı yürüyecek? Bunların hepsinde bir doğruluk payıolabilir. Ancak her şey bir gelenek üzerine şekillenmez mi, emeği, o alanda yapılanları kim yok sayabilir? Cemal Süreya’nın söylediği birçok şey hala geçerlidir. 

TARTIŞMA ORTAMI

-Dergideki başyazınızda Türk edebiyatının eleştirmen silsilesine işaret ediyorsunuz. Hanidir edebiyatımızda eleştiri üzerinden kaliteli bir tartışma ortamı görmüyoruz. Adını andığınız eleştirmen kuşağı çok mu gerilere düştü?

Orada adından sözedemediğim daha pek çok, edebiyatımıza katkı sunmuş eleştirmenler var. Örneğin Cengiz Gündoğdu, Adnan Binyazar, Sabit Kemal Bayıldıran, Hülya Soyşekerci gibi. Ne var ki sorunda belirttiğin gibi nitelikli yazar ya da yapıt üzerine tartışmalar yok gibi. Oluşturulan kanonlar var. Eğrisi doğrusu Nurullah Ataç’taki, Suut Kemal’deki ciddiyet bilimsellik günümüzde çokça rastlanmıyor. 

UZUN ÖMÜRLÜ BİR YAYIN!

-Derginin merkezi İzmir ama farklı kentlerden tanıdığımız yazarların imzasını görüyoruz. Yazarlarla bu iletişimi nasıl sağladınız?

Dediğim gibi sürekli okuyan, yazarları ve yapıtlarını takip eden bir insanım. Tanıdıklarım vardı, tanımadıklarıma da durumu anlattım, sağ olsunlar çok destek oldular. 

-Ülkemizde uzun ömürlü dergi sayısı pek az. Uzun süreli veya edebi olmak için neler yapacaksınız?

Cemal Süreya, “Bir derginin getiremediği değil, getirebildikleri ile değerlendirmelidir. Bu yüzden dergi okuru iyi ögelerin hesabını tutmalıdır” diyor. Tek amacım bu, nitelikli yazar ve yapıtları görünür kılmak. Dergi ömrüne gelince, özellikle bu dönemde (yapay zekâ, dijital ortam vb.) …!

MODERN ÖYKÜDEN MODERN ROMANA

-Dergi üç ayda bir yayın yapacak. Hedef koyduğunuz dosyalar hakkında ipucu verir misiniz?

Bu konu benim için çok önemli. Birinci sayıda dosya konumuz, “Modern Öykü Nereye Bakıyor” idi ve çok ilgi çekti. İkinci sayının dosya konusu “Modern Roman”. Üçüncü sayı tabii ki şiir olacak daha sonra daha spesifik konulara yer vereceğim. Mutlaka bir Selim İleri dosyası, Norveç edebiyatı, Uzak Doğu edebiyatı gibi. 

-Eklemek istediğiniz bir husus varsa seve seve yazarız.

Sevgili Mazlum VESEK, +ELEŞTIİRİ’nin yapmaya çalıştığı islerden birisi de bir öykü bir incelemeyazısı yapmak. Her sayıda bunu yapacağım. Birinci sayıda Fergun OZELLİ, Nizamettin UĞUR ve senin yazınla bu yaptık. Gelecek sayıda eleştirilecek öyküyü de dergi sayfalarına alacağım. Böylelikle öykü ve eleştirisi yan yana olacak. Sizin gibi arkadaşların katkısını görmeye devam etmek istiyoruz. 

Yazarlar kurmaca ve eleştiri yazılarını [email protected] adresine gönderebilirler.

Beni konuk edip bu sıcak sohbeti gerçekleştirdiğin için sonsuz teşekkürler.